طرحواره رهاشدگی

طرحواره رها شدگی یک باور بنیادین می‌باشد، که فرد درگیر با این طرحواره مدام احساس ترد شدن و رها شدن را تجربه می‌کند. این افراد درگیر احساسات و عواطف ضد و نقیضی می‌شوند. فرد درگیر با این طرحواره وابستگی ترس بسیار زیاد نسبت به از دست دادن عزیزان خود دارد. در پاسخ به سوال طرحواره رها شدگی چیست؟

 باید اشاره کرد، که این طرحواره برای اولین بار توسط اندیشمند بزرگ جفری یانگ معرفی شد. این افراد درگیر روابط عاطفی غلط می‌شوند؛ زیرا قدرت رها کردن اشخاص نادرست را ندارند. طرحواره طرد شدگی در صورت عدم درمان می‌تواند تمامی ابعاد زندگی شخص را تحت الشعاع خود قرار دهد. به واسطه طرحواره درمانی به راحتی می‌توانید این مشکل را درمان کنید.

این افراد روابط عاطفی ناپایداری را تجربه می‌کنند. همچنین درگیر احساسات زودگذر می‌شوند و به دلیل ترس از رها شدگی مدام احساس خشم نسبت به دیگران دارند. درمان طرحواره رها شدگی وابسته به عوامل مختلفی نظیر علائم پدید آورنده بیماری می‌باشد. این طرحواره می‌تواند در آینده زندگی مشترک فرد را نیز با مشکلات جدی رو به رو کند؛ زیرا فرد به دلیل درگیری با این مسئله قدرت بیان احساسات واقعی خود را ندارند. 

طرحواره رها شدگی چیست؟

افراد درگیر با طرحواره رها شدگی درگیر احساسات بی‌ثباتی می‌شوند. در واقع فرد از اعتماد به نفس لازم در روابط برخوردار نمی‌باشد. افراد درگیر با این طرحواره رها شدگی بدون حد و مرزی نسبت به نزدیکان خود دارند. در واقع به دلیل ترس از رها شدن هر رابطه‌ای را ادامه می‌دهند. طرحواره رها شدگی جزء ۱۸ طرحواره اصلی می‌باشد، که توسط جفری یانگ معرفی شده‌اند. افراد درگیر با این مشکل از نظر عاطفی ناپایدار و غیر قابل پیش بینی هستند.

در واقع فرد به دلیل ترس از دست دادن درگیر چالش احساسی می‌شود. این افراد به مرور زمان درگیر اختلال استرس و اضطراب دائم نیز خواهند شد؛ زیرا ترس از دست دادن را هر لحظه تجربه می‌کنند. این طرحواره منجر به ایجاد چالش‌های بزرگی در روابط عاطفی خواهد شد. به طوری که فرد قدرت مدیریت روابط عاطفی خود را از دست می‌دهد.

در همین راستا مشکلات بیشتری را در روابط احساسی تجربه خواهد کرد. طرحواره رها شدگی همانند یک مانع عمل می کند و فرد قدرت تصمیم گیری درست در خصوص روابط مختلف را از دست می‌دهد. این افکار و احساسات منفی در اثر مشکلات مختلف ناشی از دوران کودکی می‌توانند به وجود بیایند. مسیر درمان با تغییر الگوی رفتاری و فکری آغاز می‌شود.

علائم طرحواره رها شدگی چیست؟

یکی از راه‌های تشخیص طرحواره رها شدگی بررسی علائم می‌باشد. این طرحواره منجر به تغییر حالات روحی و روانی فرد خواهد شد. جالب است بدانید، که درمانگر نیز در کنار تست برای تشخیص این مشکل علائم را بررسی می‌کند. این افراد مدام ترس و دلهره را تجربه می‌کنند. همچنین درگیر افکار بیهوده‌ای هستند، که ذهن آن‌ها را آشفته می‌کند.

 فرد درگیر با این مشکل احساس می‌کند، که خیلی زود عزیزان خود را از دست خواهد داد. در واقع بیمار به جای لذت بردن از لحاظ شیرین زندگی، درگیر افکار منفی می‌شود. این افراد فکر می‌کنند، که لایق یک رابطه سالم و کامل نیستند. در واقع احساس ترک شدن را هر لحظه تجربه می‌کنند. متاسفانه فرد بیمار قدرت تمرکز روی واقعیت را ندارد.

بیشتر این افراد تفکرات خیالی خود را پرورش می‌دهند و اتفاقات پیش بینی نشده را تصور می‌کنند. از علائم اصلی طرحواره رها شدگی در افراد مختلف می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

●احساس وابستگی:

این افراد به دلیل ترس از دست دادن به صورت افراطی به دیگران وابسته می‌شوند. در واقع برای جلوگیری از ترد شدن به صورت غیر عادی به دیگران نزدیک خواهند شد.

●احساس دوست نداشتی بودن:

فرد درگیر با این عارضه به دلیل درگیری با اختلال عدم اعتماد به نفس احساس می‌کند، که دوست داشتنی نیست. در واقع به همین دلیل بیشتر ترس از دست دادن دیگران را دارد.

●اضطراب و استرس:

از مهم‌ترین علائم درگیری با این طرحواره می‌توان به استرس و اضطراب اشاره کرد. افرادی که درگیر این طرحواره هستند؛ استرس بسیار شدیدی را هر لحظه تجربه می‌کنند.

●نگرانی از ترک شدن:

یکی از اثرات مخرب درگیری با طرحواره رها شدگی نگرانی از ترک شدن می‌باشد. در واقع فرد هر لحظه نگران رها شدن توسط دیگران است

●دور شدن از موقعیت‌های اجتماعی:

کمبود اعتماد به نفس منجر به منزوی شدن چنین افرادی می‌شود. به طوری که از موقعیت‌های اجتماعی همیشه فراری هستند.

●نادیده گرفتن نیازهای عاطفی:

در زندگی عاطفی این افراد نیازهای خود را نادیده می‌گیرند. فرد درگیر با این مشکل احساس می‌کند، که بیان نیازها منجر به رها شدگی خواهد شد.

●احساس حسادت:

این افراد تعصب بسیار خاصی بر روی نزدیکان خود دارند. در واقع هرگونه فردی که قصد نزدیکی با دوستان و آشنایان شخص را داشته باشد؛ مورد حسادت قرار خواهد گرفت.

●سکوت و حرف نزدن:

معمولا افراد درگیر با طرحواره رها شدگی سکوت را انتخاب می‌کنند. این افراد تصور می‌کنند، که در صورت حرف زدن رها خواهند شد.

●مخفی کردن خود واقعی:

این افراد به دلیل ترس از ترد شدن خود واقعی شان را پنهان می‌کنند. در واقع احتمال آشنایی با شخصیت چنین افرادی بسیار سخت و دشوار می‌باشد.

در صورتی که نسبت به درگیری با این طرحواره مشکوک شده‌اید؛ حتما علائم بالا را مورد بررسی قرار دهید. در صورتی که ۳ مورد از علائم ذکر شده را دارا هستید؛ نسبت به درمان فوری و سریع باید اقدام کنید.

علت بروز طرحواره رها شدگی:

علائم مختلفی می‌توانند منجر به بروز طرحواره رها شدگی شوند. یکی از دلایل اصلی درگیری با این طرحواره برخی از مشکلات در دوران کودکی می‌باشد، که نادیده گرفته می‌شوند. در واقع هر فردی بر اثر دلایل مختلفی درگیر طرحواره رها شدگی می‌شود‌.

 در اغلب موارد برآورده نشدن نیازها در دوران کودکی باعث ایجاد چنین احساسی می‌شود. رفتار والدین همانند یک آینه‌ای در روح کودک منعکس می‌شود. در همین راستا والدین در دوران کودکی باید نسبت به تربیت فرزند خود دقت و وسواس بیشتری به خرج دهند. تحت چنین شرایطی احتمال درگیری کودک با این طرحواره کمتر خواهد بود.

کودکانی که احساس تنها شدن را تجربه کنند، به مرور زمان درگیر طرحواره رها شدگی خواهند شد. از علل اصلی درگیری با طرحواره رها شدگی می‌توان به موارد ذیل اشاره داشت:

●مرگ والدین:

یکی از دلایل اصلی درگیری با طرحواره رها شدگی مرگ والدین می‌باشد. در واقع پس از مرگ والدین احساسات عاطفی کودک برآورده نشده و نشانه‌های این طرحواره ظاهر می‌شوند. از دیدگاه جفری یانگ ناامیدی در اثر از دست دادن والدین باعث بروز این مشکل می‌شود.

●بی‌توجهی به نیازهای فرزندان:

متاسفانه برخی از والدین به نیازهای اولیه فرزندانشان توجه نمی‌کنند. تحت چنین شرایطی کودک درگیر طرحواره رها شدگی می‌شود. این مشکل باعث وابستگی افراطی کودک به نزدیکان و دوستان خواهد شد؛ زیرا همیشه ترس ترد شدن را تجربه می‌کند. نیازهای کودک در تمامی سنین باید مورد توجه قرار بگیرد؛ در غیر این صورت علائم طرحواره رها شدگی به مرور ظاهر خواهند شد.

●بدرفتاری والدین:

متاسفانه برخی از والدین رفتار نادرستی با کودک خود دارند. هرگونه رفتار غلط و پرخاشگرانه می‌تواند باعث درگیری با طرحواره رها شدگی شود. فرد تحت چنین شرايطی به دنبال یک حامی مالی می‌باشد؛ زیرا احساس نیاز و توجه را در کانون گرم خانواده تجربه نکرده است.

●تنها ماندن طولانی مدت:

از دیگر علل اصلی درگیری با این طرحواره تنها ماندن طولانی مدت می‌باشد. در واقع والدینی که به سبب شغل، بیماری و سایر مشکلات دیگر کودک خود را تنها می‌گذارند؛ مرتکب اشتباه بزرگی می‌شوند. این شرایط باعث ایجاد حالات روحی و روانی خاصی در کودک خواهد شد. به نوعی شرایط جدید پیش زمینه بروز طرحواره رها شدگی خواهد بود.

●تنش و درگیری در خانواده:

یکی دیگر از دلایل اصلی بروز این طرحواره تنش و درگیری‌های شدید در خانواده می‌باشد. این موقعیت باعث دور شدن کودک از والدین می‌شود. ادامه دار شدن دعواهای خانوادگی باعث شکل گیری طرحواره رها شدگی خواهد شد.

جفری یانگ به عنوان یک اندیشمند بزرگ علت اصلی بروز طرحواره رها شدگی را برخی از احساسات و مشکلات دوران کودکی بیان کرده است. در واقع برای جلوگیری از ایجاد چنین مشکلی باید در دوران طلایی کودکی بهترین رفتار را با کودک خود داشته باشید. 

تاثیر طرحواره رها شدگی روی روابط افراد:

طرحواره رها شدگی باعث ایجاد مشکلات بسیار جدی در روابط مختلف می‌شود. این طرحواره باعث ایجاد بی ثباتی و نوسانات شدید در روابط عاطفی می‌شود. چنین افرادی قدرت کنترل یک رابطه عاطفی سالم را ندارند و مدام درگیر احساس ترک شدن هستند.

فرد درگیر با این مشکل قدرت خاتمه دادن روابط عاطفی نادرست را ندارد؛ زیرا احساس دوست نداشتنی بودن را تجربه می‌کند. در روابط دوستانه نیز وابستگی شدید را تجربه می‌کنند و به نیازهای خود اهمیت نمی‌دهند. این افراد درصدد برطرف کردن نیازهای طرف مقابل هستند، تا دوست یا عزیزان خود را از دست ندهند.

روابط دوستانه نیز به دلیل وابستگی فرد درگیر با طرحواره رها شدگی درگیر چالش‌های جدی می‌شود. به طور کلی ثبات در روابط این افراد مشاهده نمی‌شود.

طرحواره رها شدگی و ازدواج:

طرحواره رها شدگی زندگی عاطفی شخص را درگیر مسائل و مشکلات بسیار جدی خواهد کرد. در واقع ازدواج پلی جهت ورود به دنیای بی‌نظیر عشق می‌باشد، که وابستگی بیش از حد و ترس از دادن می‌تواند آسیب‌های جدی را به آن وارد کند.

فرد درگیر با طرحواره رها شدگی به دلیل رفتارهای ناسازگار و مشکل ساز مسیر عشق و عاشقی را با موفقیت نمی‌تواند پشت سر بگذارد. این افراد درگیر احساس شک و تردید می‌شوند. در واقع احساس می‌کنند، که همسرشان مدام در حال خیانت است.

فرد درگیر با این طرحواره از احساسات طرف مقابل اطمینان ندارد و ناخواسته این چنین شرایطی با دوری خواهد شد. احساس صمیمیت باعث تشدید شدن احساس ترس از خیانت و ترد شدن خواهد شد.

طرحواره رها شدگی در کودکان:

کودکان از مهارت کافی در کنترل احساسات خود برخوردار نیستند. از علائم این طرحواره در کودکان می‌توان به وابستگی شدید، رفتارهای پرخاشگرانه، دلتنگی شدید، بهانه گیری و اضطراب اشاره کرد. کودکان درگیر با این طرحواره شرایط تحصیلی مطلوبی نداشته و از احساس تنهایی رنج می‌برند. اضطراب جدایی از دلایل اصلی درگیری با این طرحواره می‌باشد. کودکان بالای ۱۲ ماه می‌توانند چنین احساسی را تجربه کنند. کودک درگیر با طرحواره رها شدگی ترس را مدام تجربه می‌کند.

در واقع فرزندتان پس از درگیری با این طرحواره از تنهایی رنج خواهد برد و برای تسکین احساسات خود گزینه گریه کردن را انتخاب می‌کند.

درمان طرحواره رها شدگی:

برخلاف تمامی باورهای رایج درمان طرحواره رها شدگی به راحتی امکان پذیر می‌باشد. این طرحواره ناسازگار در صورت عدم درمان باعث درگیری با مشکلات جدی‌تری خواهد شد. از روش‌های موثر جهت درمان می‌توان به نوع خاصی از روان درمانی اشاره کرد.

●طرحواره درمانی:

پروتکل طرحواره درمانی با سایر شیوه‌ها بسیار متفاوت می‌باشد. از تکنیک‌های مختلف نظیر تجسم و ایفا برای تغییر الگوی ثابت ذهنی کمک گرفته می‌شود. تداوم جلسات درمانی منجر به دریافت نتایج ایده آل خواهد شد. 

●کار با نقاط مغزی:

از دیگر شیوه‌های درمانی می‌توان به کار با نقاط مغزی اشاره کرد. در این تکنیک درمانگر از طریق ارسال سیگنال‌هایی به مغز پروسه درمان را دنبال می‌کند. 

جمع بندی:

یکی از طرحواره‌های ناسازگار ارائه شده توسط جفری یانگ، طرحواره رها شدگی می‌باشد. فرد درگیر با این طرحواره مدام ترس از دست دادن عزیزان و ترک شدن را تجربه می‌کند. افراد درگیر با این عارضه از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند و احساس اضطراب و استرس را هر لحظه تجربه می‌کنند. این مسئله باعث ایجاد احساس دوست نداشتنی بودن نیز در فرد می‌شود. علت اصلی بروز این عارضه برخی از مشکلات در دوران کودکی می‌باشد.

این طرحواره به مرور زمان زندگی عاطفی، شخصی و کاری فرد را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد. درمانگر بر اساس شرایط موجود تکنیک مناسبی را جهت درمان انتخاب خواهد کرد