اعتماد به نفس چیست و راههای تقویت آن کدام است؟
همه چیز درباره اعتماد به نفس
در هنگام انجام کارهایتان به آن نگرش مثبتی دارید و نقاط ضعف و قوت خود را به خوبی می‌شناسید یا بیشتر منفعل و مطیع با احساس شک و تردید هستید؟ نقطه تمایز این دو نگرش متفاوت به کارتان در اعتماد به نفس خلاصه می‌شود. همه ی افراد تا به حال بارها در موقعیت‌های مختلف به این موضوع که اعتماد به نفس چیست و راههای تقویت آن کدام است فکر کرده‌اند و جواب‌های مختلفی را به این سوال داده‌اند.
اعتمادبهنفس اصطلاحی است که در بسیاری از زمینه‌ها ظاهر می‌شود، از بهبود سلامت روان گرفته تا کمک به افراد برای رسیدن به اهداف تجاری و موارد دیگر. اعتماد به نفس چیزی فراتر از یک کلمه استو هم شامل احساس و هم انجام دادن کاری است. اعتمادبهنفس یک ایده واحد نیست، بلکه فرآیندی است که شامل نحوه تفکر فرد در مورد خود و دیگران و همچنین عملکرد او با وجود چالش‌های مختلف است.
اعتماد به نفس نگرشی در مورد مهارت‌ها و توانایی‌های شماست. این بدان معناست که شما هم به خودتان اعتماد دارید و هم بر زندگی خود کنترل دارید. شما نقاط قوت و ضعف خود را به خوبی می‌شناسید و دیدگاه مثبتی نسبت به خود دارید. انتظارات و اهداف واقع بینانه تعیین می‌کنید، قاطعانه ارتباط برقرار می‌کنید و میتوانید انتقادات را مدیریت کنید.
فهرست مطالبی که در این مقاله می خونید
تاریخچه
در سال 1890، ویلیام جیمز فیلسوف آمریکایی در اصول روانشناسی خود نوشت: “آنچه را که در ردیف نیازهای شماست باور کنید، زیرا تنها با چنین باوری، نیاز برطرف می‌شود. ایمان داشته باشید که میتوانید آن را با موفقیت انجام دهید.”
از گذشته تاکنون این موضوع که اعتماد به نفس چیست و راههای تقویت آن کدام است موضوع مهم و همیشه قابل بحثی بوده است. با فرارسیدن جنگ جهانی اول، روانشناسان آن را به عنوان عامل کاهش شدید تنش عصبی، کاهش ترس و رهایی از ترسِ میدان نبرد تمجید کردند. آن‌ها استدلال می‌کردند که سربازانی که بدنی قوی و سالم دارند، در هنگام جنگ نیز اعتماد به نفس بیشتری کسب می‌کنند. در اوج جنبش اصلاح اجتماعی در دهه 1920، روانشناسان اعتماد به نفس در مردان را با ماندن در خانه و مراقبت از خانواده در زمانی که آن‌ها کار نمی‌کردند مرتبط کردند.
در طول رکود بزرگ، فیلیپ آیزنبرگ و پل لازرفلد خاطرنشان کردند که چگونه یک تغییر ناگهانی منفی در شرایط یک فرد، به ویژه از دست دادن شغل، می‌تواند منجر به کاهش اعتمادبهنفس شود. آن‌ها همچنین خاطرنشان کردند که اگر افراد به مدت کافی شغل نداشته باشند، بی‌تفاوت می‌شوند و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند.
در سال 1943، آبراهام مزلو در مقاله خود “نظریه انگیزش انسان” استدلال کرد که یک فرد تنها پس از دستیابی به آنچه برای بقای فیزیولوژیکی، ایمنی، عشق و تعلق نیاز است، برای کسب اعتمادبهنفس انگیزه پیدا می‌کند. او ادعا کرد که رضایت از عزت نفس منجر به احساس اعتماد به نفس می‌شود که پس از دستیابی به میل به «خودشکوفایی» منجر می‌شود. برای تخمین عزت نفس خود، میتوانید آزمون عزت نفس را انجام دهید.
اعتماد به نفس چیست؟
برای پاسخ به این سوال این طور می‌توان نوشت اعتماد به نفس کیفیتی است که باور شما را نسبت به توانایی‌های خود تقویت می‌کند. اعتمادبهنفس افراد را قادر می‌سازد تا به شایستگی‌های خود ایمان داشته باشند و به قضاوت‌ها، تصمیمات و مهارت‌های خود اعتماد کنند. سطح بالای اعتمادبهنفس می‌تواند افراد را برای انجام کارهای چالش برانگیز و رسیدگی به مشکلات پیچیده ترغیب کند. افراد با اعتماد به نفس ممکن است بتوانند نقاط قوت و ضعف خود را بررسی کنند و موقعیت‌ها را به طور عینی ارزیابی کنند تا راهحلهایی برای مشکلات ارائه دهند.
اعتماد به نفس برای موفقیت مهم است، زیرا به شما حس اطمینان به مهارت‌های خود جهت غلبه بر انواع مختلف چالش‌ها را می‌دهد. ایجاد اعتماد به نفس اغلب مستلزم تفکر و تمرین مداوم است. با برداشتن گام‌هایی برای بهبود اعتماد به نفس، ممکن است در تسهیل جلسات، شبکه‌سازی، مصاحبه و انجام نقش رهبری احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
ویژگی‌های یک فرد با اعتماد به نفس
همه با حس درونی اعتماد به نفس متولد نمی‌شوند. گاهی اوقات ایجاد اعتمادبهنفس ممکن است سخت باشد، یا به این دلیل که تجربیات شخصی باعث شده اعتماد به نفس فرد از دست برود. افراد دارای اعتماد به نفس معمولا دارای ویژگی‌های مشترکی هستند. در واقع برای اینکه بتوانیم به جواب کاملی برای این که اعتمادبهنفس چیست و راههای تقویت آن کدام است برسیم باید ویژگی‌های یک فرد دارای اعتمادبهنفس را بررسی کنیم . برخی از این ویژگی‌ها عبارت اند از:
خود را باور دارند
این افراد اغلب در بحث‌های گروهی شرکت می‌کنند و در آن مشارکت دارند. آن‌ها به افکار و نظرات خود با اطمینان خاطر و به قضاوت، مهارت‌ها و رویکرد خود نسبت به وظایفی که دارند ایمان دارند.
نظرات خود را بیان می‌کند
یکی از ویژگی‌های کلیدی افراد با اعتماد به نفس این است که آن‌ها در عمل، آنچه را که فکر می‌کنند درست است، دنبال می‌کنند. به عنوان فردی که به خود مطمئن هستید، ممکن است قبل از تصمیم‌گیری نهایی، بازخوردی از همسالان خود بگیرید. افراد با اعتماد به نفس نیز ممکن است نظرات خود را به شیوه‌ای متین بیان کنند. این ویژگی به افراد این توانایی را می‌دهد که به توانایی خود در تصمیم‌گیری صحیح ایمان داشته باشند و از استعداد خود برای متقاعد کردن دیگران استفاده کنند.
چالش‌های جدید را به عهده می‌گیرد
اعتماد به توانایی‌های خود ممکن است شما را قادر سازد تا به دنبال چالش‌هایی برای آزمایش و همچنین کسب تجربه و دانش باشید. یک فرد با اعتماد به نفس معمولاً بر این باور است که می‌تواند با به کارگیری مهارت‌ها، دانش یا تجربیات مرتبط، بر مشکلاتی که با آن مواجه است غلبه کند. ریسک کردن و دستیابی به اهداف می‌تواند سطح اعتماد به نفس را در افراد افزایش دهد.
انتقاد را مثبت می‌پذیرد
موفقیت و شکست هر دو در زندگی حرفه‌ای و شخصی امکان پذیر است. یک فرد با اعتماد به نفس ممکن است ظرفیت پذیرش ستایش و انتقاد را به صورت مؤدبانه و سازنده داشته باشد. آن‌ها ممکن است تمایل بیشتری به گوش دادن به بازخورد و استفاده از آن برای غلبه بر چالش‌ها داشته باشند.
اعتماد به نفس در گروه‌های طبقه بندی شده مختلف
دانشمندان علوم اجتماعی دریافته‌اند که اعتماد به نفس در مقوله‌های مختلف متفاوت عمل می‌کند.
کودکان
زیمرمن ادعا کرد که اگر کودکان اعتمادبهنفس داشته باشند، می‌توانند یاد بگیرند که به احتمال زیاد زمان تفریح را فدای پاداش‌های احتمالی در آینده کنند و توانایی تنظیمی خود را افزایش دهند. در سنین نوجوانی، جوانانی که ارتباط کمی با دوستان دارند، اعتماد به نفس پایینی دارند. اجرای موفقیت آمیز کودکان در موسیقی همچنین باعث افزایش احساس اعتمادبهنفس و افزایش انگیزه برای مطالعه می‌شود.
دانش آموزان و دانشجویان
به طور کلی، دانش‌آموزانی که عملکرد خوبی دارند، اعتماد به نفس بیشتری دارند که احتمالاً به نوبه خود، دانش‌آموزان را تشویق می‌کند تا مسئولیت بیشتری را برای انجام موفقیت‌آمیز وظایف بر عهده بگیرند. دانش‌آموزانی که عملکرد بهتری دارند، گزارش ارزیابی‌های مثبت و اعتماد به نفس بیشتری دریافت می‌کنند. دانش‌آموزان با پیشرفت کم، اعتماد به نفس کمتر و دانش‌آموزان با عملکرد بالا اعتماد به نفس بالاتری دارند.
فعالیت‌های فوق برنامه در مدرسه می‌تواند اعتماد به نفس دانش آموزان را در سنین پایین‌تر افزایش دهد. این فعالیت‌ها شامل شرکت در بازی‌ها/ورزش‌ها، هنرهای تجسمی و نمایشی و همچنین سخنرانی عمومی در میان دیگران است. معلمان نیز با توجه به نحوه برخورد با دانش آموزان می‌توانند بر اعتماد به نفس آن‌ها تأثیر زیادی بگذارند.
در یک مطالعه روی دانشجویان دانشگاه UCLA، مردان (در مقایسه با دختران) و نوجوانان با خواهر و برادر بیشتر (در مقایسه با آن‌هایی که تعداد کمتری داشتند) اعتماد به نفس بیشتری داشتند. افرادی که به طور خاص در حوزه تحصیلی دارای اعتماد به نفس بودند، احتمال بیشتری داشت که شاد باشند، اما اعتماد به نفس عمومی بالاتر با شادی همبستگی نداشت. دانشجویان آسیب پذیر از نظر عاطفی به دلیل کمبود اعتماد به نفس عمومی احساس تنهایی بیشتر همراه با کم رویی، اضطراب و افسردگی می‌کنند. مطالعه دیگری روی دانشجویان سال اول نشان داد که مردان در فعالیت‌های ورزشی و تحصیلی بسیار بیشتر از زنان اعتماد به نفس دارند.
ورزشکاران
بسیاری از روانشناسان ورزشی به اهمیت اعتماد به نفس در پیروزی در مسابقات ورزشی اشاره کرده‌اند. محققان دریافته‌اند که اعتماد به نفس نیز یکی از تأثیرگذارترین عوامل در عملکرد یک ورزشکار در یک مسابقه است. ورزشکاران زمانی که در حین ورزش با استرس مواجه می‌شوند، اعتماد به نفسشان کاهش می‌یابد. با این حال، بازخورد اعضای تیم آن‌ها در قالب حمایت عاطفی و اطلاعاتی، میزان استرس در ورزش را کاهش می دهد.
اعتماد به نفس در فرهنگ‌های مختلف
برخی معتقدند که اعتماد به نفس در فرهنگ‌هایی که در آن مردم چندان نگران حفظ روابط نیستند، سازگارتر است. اما در فرهنگ‌هایی که برای احساسات مثبت و اعتماد به نفس کمتر ارزش قائل هستند، حفظ روابط بین فردی اهمیت بیشتری داشته و بنابراین با انتقاد از خود و توجه به حفظ چهره نیز سازگارتر است.
چگونه در محل کار اعتماد به نفس بیشتری داشته باشیم؟
یکی از مهم‌ترین بخش هایی که ارزش این سوال که اعتماد به نفس چیست و راههای تقویت آن کدام است مشخص می شود در محل کار است .شما با اعتماد به نفس بالا در محل کار میتوانید، درخشان تر و قدرتمندتر به کار خود ادامه دهید. این ده مرحله را میتوانید برای اطمینان بیشتر در محل کار دنبال کنید:
1.نقاط ضعف خود را شناسایی کنید
با شناسایی و فهرست کردن نقاط ضعف خود شروع کنید. بین مواردی که برای عملکرد شما حیاتی هستند و مواردی که برای عملکرد شما مهم نیستند تفاوت قائل شوید. دستاوردهای گذشته و ارزیابی‌های عملکرد را مرور کنید تا بفهمید که چگونه در طول سال‌ها به طور حرفه‌ای رشد کرده‌اید. این می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس‌تان کمک کند. با همکاران و اعضای تیم صحبت کنید تا مشخص کنید کدام جنبه از کار خود را میتوانید بهبود بخشید. همچنین فهرست کردن چند مورد از جدیدترین دستاوردها برای ایجاد انگیزه جهت پیشرفت بیشتر می‌تواند مفید باشد.
2.پیش نویس طرحی برای رفع نقاط ضعف
هنگامی که نقاط ضعف را شناسایی کردید، مهم است که یک برنامه واقع‌بینانه برای غلبه بر آن‌ها ایجاد کنید. ممکن است پیشنهاداتی را از متخصصانی که در گذشته نقاط ضعف مشابهی را برطرف کرده‌اند، در نظر بگیرید. در صورت نیاز، با یک متخصص صحبت کنید تا درباره نحوه جبران برخی از ضعف‌هایی که مانع بهرهوری می‌شوند، بیشتر بدانید. مشاوران و راهنماها می‌توانند با در نظر گرفتن نیازهای سلامت روانی، سطح رضایت شغلی و تعادل بین کار و زندگی، به شما مشاوره بدهند.
3.برای جلسات و مباحث گروهی آماده شوید
ارائه نظرات در یک گروه بزرگ گاهی اوقات می‌تواند چالش برانگیز باشد، به خصوص زمانی که تجربه سخنرانی در جمع را ندارید. چه در طول یک بحث گروهی صحبت کنید و چه در یک جلسه تیمی مطلبی را ارائه می‌کنید. این آماده سازی شما را قادر می‌سازد تا با نکات کلیدی صحبت خود آشنا شوید. این امر احتمال تزلزل در اواسط گفتار و فرو رفتن در موضوعات نامربوط را کاهش می‌دهد و همچنین شما را برای پاسخ به سؤالات بعدی پس از جلسه یا بحث آماده می‌کند.
4.چیزهای جدید را امتحان کنید
اگرچه ماندن در یک منطقه راحت ممکن است آسان باشد، اما به چالش کشیدن خود با انجام پروژه‌های جدید در محل کار یا حتی خارج از آن می‌تواند به شما کمک کند مهارت‌های جدیدی کسب کنید و اعتماد به نفس را افزایش دهید. به عنوان مثال، میتوانید یک ابتکار جدید را رهبری کنید، در یک دوره آنلاین ثبت نام کنید یا یک سرگرمی جدید در خارج از محل کار ایجاد کنید. تلاش‌های جدید همچنین پایگاه دانش شما را گسترش می‌دهد و با کمک به شما در ارتباط با طیف گسترده‌ای از متخصصان، به شبکه کمک می‌کند.
5.در ارزیابی عملکرد شرکت کنید
اکثر شرکت‌ها دارای سیستم‌های ارزیابی عملکرد، به‌دنبال ارزیابی عملکرد و بهرهوری کارکنان خود در فواصل زمانی منظم هستند. در طول جلسات ارزیابی عملکرد، میتوانید از مدیران سوالات مرتبط بپرسید تا نقاط قوت و ضعف خود را از دیدگاه شخص ثالث بهتر درک کنید. یک فرد با اعتمادبهنفس معمولاً پس از دریافت بازخورد، اقداماتی را برای بهبود خود انجام می‌دهد. این همچنین به کارفرما نشان می‌دهد که شما به فرآیندهای ارزیابی عملکرد و بازخورد سازنده اهمیت می‌دهید.
6.توانایی های منحصر به فرد خود را افزایش دهید
مجموعه‌های حرفه‌ای را که در حوزه‌های مشابه کار می‌کنند ببینید تا متوجه شوید که از نظر تخصص، تجربه و مهارت در چه مرحله‌ای قرار دارید. حوزه‌هایی را شناسایی کنید که عملکرد شما در آن‌ها برتری رقابتی نسبت به همتایان شما دارد. به طور سیستماتیک بر توسعه و گسترش این شایستگی‌های منحصر به فرد برای بهبود قابلیت استخدام خود تمرکز کنید.
7.انتظارات و اهداف واقع‌بینانه تعیین کنید
دستیابی به اهداف و برآورده کردن انتظارات می‌تواند به ایجاد اعتماد به نفس کمک کند. هنگامی که اهداف خود را تعیین کردید، فرآیندی ایجاد کنید که نحوه دستیابی به آن‌ها را شرح دهد. فراموش نکنید که پیشرفت خود را در طول فرآیند اندازه‌گیری کنید. اهداف SMART را تعیین کنید که مشخص، قابل اندازه‌گیری، قابل دستیابی، واقع‌بینانه و به موقع هستند. چارچوب هدف SMART ساختاری را ارائه می‌دهد که با استفاده از آن میتوانید اهداف را به طور سیستماتیک تعیین کرده و به آن دست یابید.
8.به خود ایمان داشته باشید
افکار منفی و انتقاد می‌تواند منجر به شک و تردید در خود شود. برای پردازش بازخوردهای انتقادی و احساسات منفی، به طور دوره‌ای درگیر خود انعکاسی باشید. سعی کنید درک کنید که یک شخصیت الهام‌بخش مانند یک عضو خانواده، آشنا، سرپرست یا مربی چگونه ممکن است به شرایط مشابه واکنش نشان دهد. همچنین میتوانید کتاب‌های انگیزشی بخوانید یا به سخنرانی‌های افراد الهام بخش گوش دهید تا به عنوان یک انسان با اعتمادبهنفس بالا رشد کنید.
9.یک شبکه حرفه‌ای بسازید
ایجاد روابط خوب با همکاران نیز می‌تواند به ایجاد اعتماد به نفس کمک کند. میتوانید به هم تیمی خود در پروژه کمک کنید یا خارج از محل کار با همکار خود درگیر تفریحی باشید. این به ایجاد یک شبکه قوی از متخصصان کمک می‌کند که در صورت نیاز به کمک در انجام کارهای حرفه‌ای می‌توانند به شما کمک کنند.
10.مراقب سلامت جسمی و روانی خود باشید
حفظ سلامت جسمی و روانی خود، چه در داخل و چه در خارج از محل کار، کلید اعتماد به نفس است. احساس اعتماد به نفس دشوار است مگر اینکه به طور معمول احساس تناسب اندام و پرانرژی بودن کنید. برای حفظ سلامتی و تناسب اندام، یک رژیم غذایی سالم و ورزش روتین را دنبال کنید.
چگونه در زندگی اعتماد به نفس داشته باشیم؟
-
به آنچه قبلاً به دست آورده‌اید نگاه کنید
فهرستی از همه چیزهایی که در زندگی خود به آن‌ها افتخار می‌کنید، اعم از گرفتن نمره خوب در امتحان یا یادگیری یک ورزش تهیه کنید. لیست را نزدیک نگه دارید و هر زمان که کاری را انجام می‌دهید که به آن افتخار می‌کنید به آن اضافه کنید. وقتی اعتماد به نفستان کم است، فهرست را بیرون بیاورید و از آن برای یادآوری تمام کارهای عالی که انجام داده‌اید استفاده کنید.
-
به چیزهایی فکر کنید که در آن‌ها مهارت دارید
همه افراد دارای قدرت و استعدادهایی هستند. استعداد شما چیست؟ تشخیص آنچه در آن مهارت دارید و تلاش برای ساختن آن‌ها، به شما کمک می‌کند تا به توانایی‌های خود اعتماد کنید.
-
چند هدف تعیین کنید
اهدافی را تعیین کنید و مراحلی را که برای رسیدن به آن‌ها باید بردارید مشخص کنید. آن‌ها نباید اهداف بزرگی باشند. آن‌ها حتی می‌توانند چیزهایی مانند پختن کیک یا برنامه ریزی برای یک شب بیرون رفتن با دوستان باشند. فقط برخی از دستاوردهای کوچک را هدف قرار دهید که میتوانید آن‌ها را از لیست علامت بزنید تا به شما در به دست آوردن اعتماد به توانایی خود در انجام کارها کمک کند.
-
با خودتان صحبت کنید
اگر نظرات منفی در ذهنتان جاری شود و به شما بگوید که خوب نیستید، هرگز احساس اعتماد به نفس نخواهید داشت. به صحبت با خود فکر کنید و اینکه چگونه می‌تواند بر اعتمادبهنفس شما تأثیر بگذارد. با خود مثل بهترین دوستتان رفتار کنید و خود را تشویق کنید.
-
از مقایسه خود با دیگران دست بردارید
آیا ظاهر خود را با افرادی که در اینستاگرام دنبال می‌بینید، مقایسه می‌کنید؟ یا شاید حقوق خود را با آنچه دوستتان می‌گیرد مقایسه کنید. نظریه مقایسه اجتماعی توضیح می‌دهد که انجام مقایسه طبیعی است. اما به احتمال زیاد به افزایش اعتماد به نفس شما کمکی نمی‌کند. حتی ممکن است اثر معکوس داشته باشد.
نتیجه کلی
همه‌ی افراد با مسائل مربوط به اعتمادبهنفس دست و پنجه نرم می‌کنند. خوشبختانه، چندین کار وجود دارد (همانطور که در این مقاله خواندید) که میتوانید برای افزایش اعتمادبهنفس انجام دهید. در بسیاری از موارد، یادگیری نحوه رفتار با اعتماد به نفس در واقع می‌تواند به شما کمک کند که اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
گاهی اوقات اعتماد به نفس پایین نشانه یک بیماری روانی مانند افسردگی یا اضطراب است. اگر اعتماد به نفس شما در کار، زندگی اجتماعی یا تحصیل شما اختلال ایجاد می‌کند، با یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید. یک درمانگر می‌تواند به شما در درک بهتر موضوع کمک کند، درمان را توصیه کند و با شما همکاری کند تا مهارت‌هایی را برای ایجاد اعتماد به نفس خود ایجاد کنید.
امیدواریم که در این همراهی مسیر روشنی برای پاسخ به این سوال مهم که اعتماد به نفس چیست و راههای تقویت آن کدام است داده باشیم.
سخن پایانی
هم ریشه ارجمند باعث افتخار بود که در این مقاله با هم همراه بودیم .ما در کلینیک دکتر بیتا حسینی، همراه با بهترین متخصصان حوزه روانشناسی و با استفاده از به‌روزترین متدهای روان‌درمانگری، در کنار شما خواهیم بود تا اعتمادبهنفس در وجودتان را بهتر بشناسید و شاهد تقویت و استمرار اعتماد به نفسی سرشار در شما هم ریشه عزیز باشیم . برای اطلاع از نحوه ارتباط و دوره های آموزشی درمانی دکتر بیتا حسینی اینجا کلیک کنید .
